کد مطلب:33508 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:101

اختیار، مقهور غیر نبودن است، نه آزادی اراده











مسیر صحیح در بحث «اختیار»، جدا كردن این مقوله از مقوله ی «آزادی اراده» است. به گمان بنده اختیار داشتن مساوی است با مقهور غیر نبودن. موجودی كه هویت و شخصیتش محفوظ است، موجود مختاری است و موجودی كه شخصیتش محفوظ نیست، بلكه تحت قهر

[صفحه 80]

موجود دیگری می باشد، موجود مختاری نیست. كارهای ما اعم از اختیاری یا جبری توام با اراده است. ما هم در كارهای اختیاری مان اراده می كنیم و هم در كارهای جبری مان، تفاوت فقط در اینجاست كه در یك جا ما خودمان اراده می كنیم و در جای دیگر به قهر و زور دیگری اراده می كنیم. اگر اراده از خود شخص برخیزد، مختارانه است و اگر به زور كس دیگری برخیزد، مجبورانه می باشد. بنابراین، موجودی كه تحت قهر دیگری درنیامده است، مختار است و موجودی كه تحت قهر موجود دیگری است مجبور است. این موجود قاهر گاهی آشكار است و گاهی پنهان.


صفحه 80.